Is de elektrische fiets nou wel zo’n goed idee? Ik heb mijn bedenkingen en toch ook weer niet.
De elektrische fiets, of E-bike, begon rond de eeuwwisseling bekender en populairder te worden.
De fiets zou vooral ideaal zijn voor mensen die anders niet of nog nauwelijks zouden gaan fietsen omdat ze hiervoor niet sterk en/of fit genoeg meer waren. Vooral bij tegenwind en heuveltjes op zouden deze mensen anders moeten opgeven en thuis blijven zitten.
De beoogde doelgroep: de wat oudere medemens, liefst die niet al te fit en gezond zijn.
En hier begint mijn spagaat: deze groep mensen zie ik maar wat graag uit hun comfortabele fauteuil komen en buiten lekker een stukje gaan fietsen.
Want fietsen is gezond. De beweging zorgt voor verbeterde bloedsomloop, gewrichten worden soepeler, spieren worden versterkt, je verbrandt calorieën en zelfs de hersenen worden fit gehouden door de beweging.
Maar er is een kans dat deze E-bikes juist voor achteruitgang zorgt, vooral onder de mensen die nog fit genoeg zijn om zelfstandig een stukje te kunnen fietsen.
Stel je het volgende voor:
Klaas van 50 jaar fietst elke dag 15km naar zijn werk (en terug) op een gewone fiets. Dat kost hem de nodige moeite, tijd en energie maar als gevolg hiervan is Klaas redelijk fit te noemen voor zijn leeftijd.
Vorig jaar kreeg Klaas met kerst een E-bike. Natuurlijk maakt hij gebruik van de trapondersteuning. In het begin zal dat maar een klein beetje zijn, laten we zeggen 10% ondersteuning. Want dat fiets toch wel erg lekker. Klaas hoeft zich dus niet meer voor 100% in te zetten, maar nog maar 90%.
Zijn fysieke vermogen zal dus ook afnemen, want wat het lichaam aan spierkracht niet nodig heeft, zal verdwijnen.
Na een tijdje voelt die 90% eigen inspanning dus weer als 100% inspaning. Gelukkig is er de trapondersteuning die we kunnen opvoeren, we nemen nu 20% ondersteuning. Klaas hoeft nog maar 80% zelf te doen en dat voelt wel weer iets lekkerder.
Deze 80% eigen inspanning is minder dan de 90% die nog over was, het lichaam vind dat die 1-% verschil ook wel uitgeschakeld kan worden en zal dat ook doen.
Na verloop van tijd is onze Klaas dus al 20% van zijn fysieke kracht en uithoudingsvermogen kwijtgeraakt… En naar mate Klaas meer ondersteuning nodig heeft, zal hij ook meer van zijn eigen vermogen kwijtraken. Dat is geen vooruitgang, dat is juist achteruitgang. En een hele ongezonde ook nog eens.
Natuurlijk is er ook een positieve kant van diezelfde elektrische fiets, het kan namelijk ook precies de andere kant op werken.
Laten we als voorbeeld de 61 jarige Alie nemen. Ze komt nog nauwelijks de deur uit omdat ze niet de kracht heeft om een stukje te fietsen op een normale fiets. De oorzaak hiervan is nog niet eens het allerbelangrijkste (enkele medische oorzaken daargelaten).
Voorzichtig en met wat begeleiding begint ze kleine stukjes te fietsen met een aanzienlijke trapondersteuning. Na een tijdje krijgt Alie steeds meer zelfvertrouwen, wordt ze langzaam iets sterker en krijgt steeds meer conditie.
Hierdoor kan ze op een gegeven moment met minder ondersteuning dezelfde afstand afleggen. Zo bouwt Alie dit stapje voor stapje steeds verder af tot ze het punt heeft bereikt dat de ze ondersteuning niet of alleen nog maar bij flinke tegenwind nodig heeft.
Voor Alie en iedereen die in eenzelfde positie verkeren, is de elektrische fiets een echte aanwinst.
Maar kom op zeg, de fittere en gezondere medemens mag wat mij betreft de gewone fiets op. En helemaal al die kinderen die op hun hippe E-bike naar school gaan. Laat ze maar fietsen, tegen de wind in, zonder ondersteuning. Dat is goed voor ze en zo raken ze ook nog wat overtollige kilo’s kwijt. Want inmiddels heeft bijna de helft van de kinderen onder de 18 jaar overgewicht. Hoe zou dat toch komen?